Ở bài lần trước, Mít Ướt đã giới thiệu “8 bước hoàn thiện một cuốn tiểu thuyết” để cho chúng ta có một cái nhìn toàn diện về con đường tạo lên một tác phẩm truyện. Hôm nay chúng ta sẽ đi vào chi tiết nhé!
“Viết tiểu thuyết” là quá trình biến những ý tưởng, chất liệu sẵn có thành câu chữ thông qua kỹ năng viết“. Hay nói cách khác nó gồm hai thành phần chính đó là “Ý tưởng, chất liệu (Hay chủ đề)” và “Kỹ năng viết”. Đây cũng sẽ là hai phần chính Mít Ướt muốn giới thiệu đến các bạn – những người mới bước vào con đường này.
Đầu tiên là về phần “Chủ đề”. Có thể khi tìm đến đây là bạn đã có sẵn một vài ý tưởng tâm đắc rồi. Kể cả như vậy nữa đi, thì làm sao để tiếp tục phát huy, làm sao để tìm kiếm và nuôi dưỡng sự sáng tạo của bản thân đây? Sau đây là một vài gợi ý của Mít Ướt về những cách để “Nuôi dưỡng ý tưởng”.
Hãy nghĩ về những gì bạn đã trải qua, những khoảnh khắc quan trọng, cảm xúc mạnh mẽ hoặc những vấn đề bạn luôn băn khoăn. Thường thì các câu chuyện hay xuất phát từ sự thật hoặc những cảm xúc sâu sắc mà người viết từng trải qua. Điều này giúp câu chuyện trở nên chân thật và dễ chạm đến người đọc.
Quan sát những gì xảy ra trong cuộc sống hàng ngày – từ những sự kiện nhỏ nhặt cho đến những vấn đề xã hội rộng lớn. Ví dụ, một cảnh đối thoại giữa hai người lạ trên xe buýt, một câu chuyện bạn nghe thấy, hay một tình huống khó xử trong công việc đều có thể là nền tảng cho một câu chuyện.
Đọc tin tức, xem phim, nghe nhạc, hoặc tìm đọc sách ở các thể loại khác nhau. Đôi khi, một sự kiện nổi bật hoặc một câu chuyện lịch sử có thể gợi lên ý tưởng mới, hoặc giúp bạn nghĩ ra một góc nhìn khác biệt.
Các câu chuyện có mâu thuẫn, tranh đấu nội tâm hay cảm xúc mãnh liệt thường có sức hút mạnh mẽ. Hãy nghĩ về những xung đột quen thuộc như tình yêu, thù hận, sự ganh đua, sự phản bội, và cố gắng tưởng tượng một kịch bản xoay quanh những cảm xúc này.
Câu hỏi “Điều gì sẽ xảy ra nếu…” giúp bạn mở ra nhiều khả năng và tình huống thú vị. Ví dụ, “Điều gì sẽ xảy ra nếu… có một người trở về nhà sau nhiều năm, nhưng không ai nhận ra anh ta?” hoặc “Điều gì sẽ xảy ra nếu mọi người có thể nghe được suy nghĩ của người khác trong một ngày?”
Thử tưởng tượng một cảnh cụ thể và xây dựng câu chuyện từ đó. Một hình ảnh gay cấn cool ngầu nào đó như cảnh cầu hôn, cảnh làm người yêu cũ bẽ mặt chẳng hạn. Hãy để trí tưởng tượng của bạn mở rộng từ hình ảnh hoặc tình huống đó để tạo ra một câu chuyện phong phú.
Khi bạn có một nhân vật yêu thích, việc xây dựng câu chuyện xung quanh họ có thể là một cách tuyệt vời để bắt đầu. Bằng cách tập trung vào nhân vật yêu thích của bạn, câu chuyện sẽ tự nhiên phát triển xung quanh họ, tạo nên một tác phẩm độc đáo và hấp dẫn.
Lấy hai ý tưởng tưởng chừng không liên quan và thử kết hợp chúng với nhau. Ví dụ, kết hợp một cốt truyện tình yêu với yếu tố khoa học viễn tưởng, hoặc một câu chuyện phiêu lưu với yếu tố siêu nhiên. Cách này có thể mang lại cho bạn những chủ đề độc đáo. Đây là cách mà mình thấy cực kỳ thú vị.
Hãy dành vài phút mỗi ngày để thử viết về một chủ đề mới. Đừng quá quan trọng chất lượng; mục đích của việc này là giúp bạn phát triển ý tưởng. Sau một thời gian, bạn có thể tìm thấy chủ đề mà mình cảm thấy thích thú để viết thêm.
Có rất nhiều công cụ trực tuyến như bộ tạo ý tưởng ngẫu nhiên, trang gợi ý câu chuyện (writing prompt), hay các phần mềm hỗ trợ sáng tạo (như Plottr, Storybird) có thể giúp bạn gợi ý ý tưởng câu chuyện khi bạn cảm thấy bí.
Giấc mơ thường chứa đựng những hình ảnh, cảm xúc và ý tưởng độc đáo mà bạn có thể không nghĩ đến khi tỉnh táo. Nó vừa thực tế vừa hoang đường vừa chứa tâm tư sâu thẳm của bạn. Bằng cách ghi lại những giấc mơ ngay sau khi thức dậy, bạn có thể nắm bắt được những ý tưởng sáng tạo và bất ngờ. Những hình ảnh kỳ lạ hoặc cảm xúc mạnh mẽ trong giấc mơ có thể trở thành nguồn cảm hứng tuyệt vời cho câu chuyện của bạn.
Tìm hiểu xem các tác phẩm nổi tiếng nói về những chủ đề gì, cách họ khai thác và làm mới các chủ đề quen thuộc. Từ đó, bạn có thể thấy hứng thú để tạo ra phiên bản của mình hoặc phát triển thêm trên nền tảng những ý tưởng đã có sẵn.
Đọc nhiều là một việc hết sức quan trọng. Trong khi xem phim, anime hay truyện tranh có thể giúp ích cho bạn trong việc xây dựng cốt truyện, phát triển nhân vật. Thì việc ĐỌC nhiều là cách vô cùng hữu hiệu để nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ. Bạn có thể học hỏi và áp dụng những kỹ thuật này vào việc viết của mình, đồng thời tìm ra phương pháp làm chúng trở nên độc đáo và phù hợp với phong cách riêng của bạn.
Viết những câu hỏi hoặc thông điệp bạn muốn gửi gắm cho bản thân trong một cuốn sổ. Ví dụ: “Làm thế nào để sống hạnh phúc?” hoặc “Giá trị thực sự của cuộc sống là gì?”. Những điều bạn trăn trở có thể dẫn dắt bạn đến những chủ đề có ý nghĩa.
Bạn biết không, dường như mọi câu chuyện đều có thể tóm gọn lại bằng ba từ khóa. Và ngược lại, từ ba từ khóa bất kỳ, chúng ta có thể sáng tạo ra một câu chuyện độc đáo.
Ví dụ: TikTok, leo núi, chữa lành.
Giả sử đó là một câu chuyện tình yêu, ta có thể phát triển như sau:
Một cô gái trẻ, đam mê leo núi, quyết định thực hiện chuyến phiêu lưu đến đỉnh núi cao nhất Việt Nam. Trên đường đi, cô gặp một anh chàng đẹp trai là một tiktoker vô cùng nổi tiếng. Anh chàng đang phải đấu tranh với chứng trầm cảm . Trong quá trình chinh phục đỉnh núi họ đã có những rung động, những tình huống giúp chàng trai vượt qua nỗi sợ và chữa lành vết thương tâm hồn.
Nếu là thể loại kinh dị thì có thể là:
Một nhóm bạn trẻ đam mê leo núi quyết định thực hiện một chuyến phiêu lưu đến ngọn núi bí ẩn, nơi gắn liền với nhiều câu chuyện ma quái. Họ livestream hành trình của mình trên TikTok, thu hút hàng triệu người theo dõi. Tuy nhiên, khi đến đỉnh núi, họ bất ngờ chứng kiến một nghi lễ cổ xưa đang diễn ra – một nghi thức nhằm gột rửa và chữa lành cho mẹ thiên nhiên khỏi sự tàn phá do lòng tham của con người. Trước sự kinh hoàng, họ nhận ra rằng bản thân cũng đang trở thành một phần trong nghi lễ đáng sợ này.
Còn thể loại trinh thám thì sao?
Một thám tử nổi tiếng trên TikTok nhận được một vụ án bí ẩn liên quan đến một chuỗi video leo núi. Trong quá trình điều tra, anh phát hiện ra rằng những video này chứa đựng manh mối về một tổ chức bí mật đang thực hiện các khóa chữa lành đáng ngờ tại một cơ sở tách biệt sâu trong rừng. Anh quyết định tự mình leo lên ngọn núi đó để tìm ra sự thật, nhưng không ngờ rằng chính mình cũng sẽ trở thành một phần của bí ẩn này.
Bạn đã thấy thú vị chưa nào?
Dông dài là vậy, nhưng tóm lại thì bí kíp chỉ gói gọn trong ba từ: Đọc – Tưởng tượng – Ghi chép. Thực tế, việc tìm kiếm một chủ đề độc đáo có thể là một thách thức, vì ngay cả khi đã tìm được chủ đề gây ấn tượng, bạn có thể nhận ra rằng không ít tác phẩm tương tự đã xuất hiện trước đó. Điều này đôi khi khiến chúng ta cảm thấy tác phẩm của mình chẳng khác gì bản nhái.
Hơn nữa, theo từng thời điểm, có những chủ đề nổi bật với nhiều tác phẩm na ná nhau xuất hiện. Chẳng hạn, gần đây là “xuyên không” hay trước đây là “máu trắng” – chỉ nhắc đến thôi cũng đủ thấy ngán ngẩm, dù vào thời điểm ấy, chúng là cả một mỏ vàng. Với mỗi thể loại, dường như đều có một tác phẩm tiêu biểu đại diện. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng về điều đó. Từ các chủ đề lớn, chúng ta hoàn toàn có thể sáng tạo ra những phái sinh mới mẻ. Điều quan trọng không nằm ở tính độc đáo tuyệt đối của chủ đề mà là cách bạn phát triển và thể hiện nó qua góc nhìn và phong cách riêng của mình. Vì vậy, hãy tự tin tiến bước nhé!
Bạn yêu thích bài viết này chứ? Nếu bạn thấy nội dung hữu ích, hãy chia sẻ liên kết với bạn bè thay vì sao chép nhé. Tôn trọng công sức của tác giả là cách giúp chúng mình có thêm động lực tiếp tục sáng tạo và cung cấp những nội dung chất lượng hơn nữa! Cảm ơn các bạn rất nhiều ❤️"